Over de gastblogger

David Hovanesian is een ondernemer en student. Met zijn theeplatform, Teazie, streeft hij naar een toekomst waar men volledig verbonden is met de ingrediënten van hun (biologische) thee en op een nieuwe, creatieve manier naar thee kan kijken. Met zijn andere bedrijf, DH Designs & Marketing, richt David zich op het vertellen van meeslepende verhalen op zowel visueel als tekstueel gebied.

Wat is storytelling?

Misschien heb je de term wel eens voorbij horen komen. Storytelling wordt namelijk steeds vaker toegepast in moderne communicatie. De naam suggereert het al; storytelling is het communiceren middels verhalen. Waar moet je dan aan denken? Storytelling begint namelijk niet altijd met “Er was eens…”

Echter, zijn er wel een aantal aspecten die vaker terugkomen. Zo heb je bijvoorbeeld de hoofdpersoon, conflicten (tegenslagen), oplossingen en resultaten die een verhaal compleet maken. Zo zul je zien dat je de meeste verhalen (in films, boeken, series) kan destilleren naar deze onderdelen. Wat een goed verhaal in ieder geval kan realiseren is een meeslepende beleving die enthousiasmeert, een indruk achterlaat en gemakkelijk te herinneren is.

Storytelling? Waarom dan?

Het kan onnodig of soms zelfs nutteloos lijken om storytelling toe te passen in plaats van feitelijk, direct en objectief te communiceren. Waarom wordt het dan zo vaak ingezet in moderne communicatie? Er zijn verschillende redenen die eraan bijdragen, maar waar het op neerkomt is dat je op een effectievere manier je doelgroep bereikt (Oord, 2020).

Zo kun je, door storytelling goed toe te passen in je communicatie, je doelgroep het idee geven dat ze meegenomen worden in (of onderdeel uitmaken van) het verhaal en kun je ze ook op emotioneel gebied bereiken. Je verhaal kan daarnaast makkelijker te onthouden zijn, of pakkend genoeg zijn om door te vertellen aan anderen. Uit onderzoek blijkt ook dat mensen enorm kunnen genieten van verhalen – zo is er aangetoond dat je hersenen oxytocine aanmaakt wanneer je naar een verhaal luistert (Zak, 2014). Dat is een stofje waar je van op je gemak gesteld wordt. Dit zorgt ervoor dat je zelfs op biologisch gebied meer gemotiveerd zal zijn om een goed verhaal mee te krijgen. Dat is pas intrinsieke motivatie!

Hoe maak je gebruik van storytelling?

Storytelling wordt gebruikt voor effectieve communicatie. Het gaat dus hand in hand met een storyboard – dit is in principe een overzicht van het te vertellen verhaal. Je komt tot een storyboard door eerst de elementen van je verhaal inzichtelijk te maken. Een goed startpunt is vaak je doelgroep; over het algemeen zijn dit de hoofdrolspelers (of helden) van jouw verhaal.

Vervolgens kun je ervoor kiezen om gebruik te maken van bijvoorbeeld het Forer-effect. Dit is het effect dat een beschreven personage zo herkenbaar is, dat de lezer/kijker denkt dat het over hen gaat (Bauwens, 2020). Het Forer-effect kan toegepast worden op je personages (helden), maar kan ook nog een rol spelen in de conflicten. Je kan bijvoorbeeld een heel herkenbaar probleem of onzekerheid verwerken in je storyboard. Uiteraard kan hetzelfde toegepast worden op positieve associaties.  Je creëert hier een meeslepend verhaal mee, wat tevens leidt tot effectievere communicatie.

Wanneer de conflicten van de held(en) in je verhaal zijn opgelost en er een resultaat behaald is, is ook het storyboard compleet. Je hebt nu het volledige verhaal wat pakkend, herkenbaar en vooral doeltreffend is. Tot slot overweeg je de opties voor het daadwerkelijk communiceren van dit verhaal; ook hiervoor zijn talloze opties beschikbaar, zoals animatie, film, tekstueel, of zelfs door muziek. Je kan de opties indelen in categorieën zoals oraal, digitaal, geschreven of visueel. Bij deze afweging neem je de gewenste doelgroep en de door hen gebruikte kanalen weer in acht.

En nu: een voorbeeld...

We nemen het volgende voorbeeld. Wanneer je een campagne ontwikkelt om mensen in beweging te krijgen ten behoeve van duurzaamheid, dan begint jouw verhaal al meteen bij je helden; de mensen die duurzame gedragsverandering moeten vertonen. Je doet onderzoek naar de doelgroep, of pakt er een reeds gevoerd onderzoek bij om te kijken wat de kenmerken zijn van de doelgroep. Dit kunnen demografische of sociaaleconomische factoren zijn, maar ook mentaliteiten, bijvoorbeeld opwaarts mobielen in het Mentality-model (Motivaction, 2021). Een combinatie hiertussen is natuurlijk evengoed mogelijk.

Vervolgens neem je een stap terug om te kijken naar het verhaal wat je wilt vertellen en de kernzaken die je wilt communiceren. Wat heeft de held(in) hiermee te maken? Wat is hun ervaring hiermee? Hoe kijken ze hiernaar? In het eerder genoemde voorbeeld van opwaarts mobielen in het Mentality-model van Motivaction, blijkt dat mensen met deze mentaliteit over het algemeen open staan voor vernieuwing en verandering. Dit hoort ook consistent meegenomen te worden in je verhaal.

Welke problemen/conflicten ervaart je held(in)? En hoe herkenbaar zijn deze problemen in de praktijk? Ook je eindsituatie schetst een aantrekkelijk beeld voor je doelgroep – iets waar zij (eventueel latente) behoefte aan hebben. Om je personages nog herkenbaarder te maken, zou je voor de daadwerkelijke communicatie kunnen kiezen voor een kort filmpje, waarbij je zorgvuldig een cast kiest die in lijn is met demografische aspecten van de doelgroep die je bepaald hebt.

Praktische effecten en voordelen

Verhalen zijn een krachtig middel voor communicatie, ongeacht de context en doelgroep. Het is duidelijk dat men graag luistert naar verhalen, deze beter onthoudt en hier enthousiaster om wordt. Aan de andere kant bewijst de praktijk ook dat harde cijfers en feiten op zichzelf minder doeltreffend zijn dan wanneer ze in combinatie met zorgvuldige communicatie gepresenteerd worden. Storytelling kan ervoor zorgen dat je doelgroep beter bereikt wordt en de (burger)participatie omhoog gaat. Het zou daarom niet de vraag moeten zijn of je storytelling toepast, maar welke verhalen je gaat vertellen.

Zorg voor doeltreffende communicatie

Facet ondersteund graag beginnend ondernemerschap. Wil je meer weten? Kom in contact met David via één van onze adviseurs of neem een kijkje op www.dhdesigns.nl