Vormgevers van de toekomst: In gesprek met Rob van Roosmalen

Nicole Haas Adviseur
17 oktober 2024

Facet deelt kennis binnen de expertisegebieden Wereld, Welzijn en Waarde. Dit doen we intern tijdens onze Facet Fridays, maar ook regelmatig met externe sprekers of mensen die binnen brede welvaart actief zijn. Vandaag zijn we in gesprek met Rob van Roosmalen.

De kansen om de kloof tussen onderwijs en bedrijfsleven te verkleinen, zijn volop aanwezig. Samenwerken met partijen zoals Has Green Academy is essentieel voor een duurzame toekomst waarin we maatschappelijke opgaven en transities met elkaar verbinden. Het biedt niet alleen perspectief voor studenten, maar versterkt ook bedrijven die op zoek zijn naar frisse, innovatieve krachten. De tijd is nu om de volgende stap te zetten en deze werelden dichter bij elkaar te brengen.

Waar zet jij je dagelijks voor in?

Voor de ontwikkeling van jonge mensen, de professionals van morgen, maar ook voor de professionals van vandaag die graag extra opgeleid willen worden. Maar met name de dynamiek van jonge mensen heeft mij getriggerd om te starten bij HAS Green Academy. Destijds vanuit een adviesbureau waar het destijds tijdens de crisis in de markt heel hard tekeer ging. Zij hadden echter destijds al de visie dat we in de toekomst nieuwe adviseurs tekort zouden komen. Nu dus actualiteit. Mij is toen de vraag gesteld om eens te connecten met de hogeschool. Die wereld ging toen bij mij open en die dynamiek trok mij enorm. Toen dacht ik meteen ik kan vanuit mijn expertise en netwerk bijdragen aan de toekomst van deze jonge mensen, dus daar sta ik voor op.

Wat zie jij als de grootste uitdaging in jouw werkveld op de lange termijn?

Goed en passend blijven opleiden in dezelfde snelheid waarmee de wereld om ons heen veranderd. Qua onderwijs moeten we voldoende up-to-date blijven met de transitie die buiten gaande is. Naast de reguliere student van de dagopleidingen ligt er vooral ook de uitdaging voor het opleiden van de professional van vandaag: Leven Lang Leren. Juiste vraagarticulatie en het voorzien in een passend aanbod. Dit wordt essentieel gezien de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt, waar veel en toenemende vraag is maar beperkt aanbod van nieuwe werknemers.

Welke ontwikkeling vind jij hoopgevend?

Ik vind dat er gelukkig veel aandacht is voor essentiële thema’s zoals klimaatadaptatie, biodiversiteit, transitie landelijk gebied en transitie energie. Ik hoop dat dat de komende jaren ook zo blijft. Dit zijn echt mooie en belangrijke ontwikkelingen. Helaas denkt de Haagse politiek daar momenteel anders over.  Overigens besef ik me wel terdege dat dit complexe onderwerpen zijn die vaak veel tijd kosten. We zijn hierbij denk ik ook vaak afhankelijk van ondernemers. Aan ons de taak om die ondernemers ook te overtuigen en alternatieven te bieden voor hetgeen ze nu doen. Wij moeten dan meer en meer gaan praten over waardemodellen. Deze waardemodellen moeten uiteraard wel kloppen. Je moet sluitende businesscases kunnen realiseren. Daarnaast wordt er volgens mij nog te vaak naar een specifieke plek of probleem gekeken, terwijl het vaak veel beter is om naar een gebied of een regio dan wel het systeem te kijken, daar zijn meer oplossingen te vinden.

Waar raak jij door geïnspireerd?

Door het verandervermogen van omgevingen en mensen. Dat intrigeert mij wel. Die komen bij mij dagelijks voor. Ik kan bijvoorbeeld zeer geïnteresseerd luisteren naar een agrariër die in het buitengebied voorheen producent was van voedsel en inmiddels producent is van allerlei producten, van voedsel tot water, bio-based bouwmaterialen, energie, sociale diensten en zelfs nog breder. Daar zit dan echt ondernemers DNA in. Vaak zijn dit mensen die vanuit een soort overlevingsstand toch het vermogen hebben om adaptief te zijn.

Waar verbaas jij je wel eens over?

Wat ik net eigenlijk al vertelde; dat zoveel problematieken nog vanuit locatieniveau worden benadert. En vaak ook erg reactief. Binnen een gemeente waar wij hebben meegekeken was er een agrariër die wilde stoppen gevestigd op een locatie die eigenlijk uitermate geschikt was voor landbouw. En elders binnen die gemeente was een agrariër die graag juist door wilde maar die zit misschien op de verkeerde plek. Dus gebiedsoverstijgend naar dit soort problematieken kijken kan dan de oplossing zijn. Die ligt misschien wel dichterbij als je denkt. Die koppelkansen kunnen vaak een interessante oplossing zijn. Als je dat niet doet worden gronden vaak vanuit schaalvergroting/intensivering opgekocht en blijven er woningen en stallen achter waarvan je denkt wat moeten we daar mee? Dat verbaasd me dat we bij bijvoorbeeld de VAB problematiek te weinig naar gebiedsgerichte oplossingen kijken. Er zijn gelukkig ook goede initiatieven rondom VAB’s waarbij het momentum juist wordt aangegrepen om integraal naar omgevingskwaliteit en leefbaarheid te kijken, zoals we recent in opdracht gemeente Asten hebben mogen onderzoeken.

Wat is er vooral voor nodig om de complexe uitdagingen van deze tijd aan te kunnen?

Waar wij studenten in opleiden is zorgen dat je ziet dat oplossingen en uitdagingen onderdeel zijn van een systeem. Systeemdenken dus al vroeg aanleren. Een voorbeeld is dat als je een ingrijpt op een plek dat dat direct van invloed is op een andere plek. Dat systeem leren begrijpen voordat je keuzes maakt is echt belangrijk. Daarnaast is het doen van toekomstverkenningen met de juiste tijdshorizon van groot belang. Durf eens realistisch beeld te schetsen van 2100, gebaseerd op verschillende thematische toekomst scenario’s.

Wat is voor jou van waarde in onze samenleving: wat is belangrijk om te behouden?

Haha, heel veel! In ieder geval sociale contacten en het besef dat we op deze aardbol te gast zijn. En zorgen dat we buitenruimte en leefomgeving een bepaalde rek heeft die ergens op kan raken. Dat besef is echt belangrijk.

Waar zou Nederland in kunnen uitblinken?

We blinken al uit in innovatiekracht en kennis die we hebben. Misschien moeten wel meer nadruk leggen op exporteren van die kennis in plaats van vlees!

 

Wat vind jij een goed voorbeeld van ‘De toekomst vorm je samen’?

Dat is echt een prima gekozen slogan wat mij betreft. Dat is sociaal, dat is samen. Samen hebben we meer inzichten en wijsheid in pacht. Ik gebruik ook vaak 1+1+=3, niet voor niets. Het voorbeeld dat wij vanuit onze groene opgaven vaak ook sociaal en maatschappelijke veranderingen meebrengen. Dan is het nodig dat je begrijpt wat die mensen voelen, kunnen en willen. Dan kom je op een kant die wij qua expertise wellicht te weinig hebben. Dan kun je als onderwijsinstelling er voor kiezen om zelf gedragswetenschappers aan te nemen, of je zoekt hiervoor de samenwerking op met specialistische andere kennisinstellingen, of het bedrijfsleven.

Stel we gaan vandaag samen aan de slag, hoe maken we samen impact?

Samen impact maken door de energie en de frisse blik van studenten benutten zou voor jullie als adviseur werkt verrijkend. Studenten kunnen met ideeën komen die wij samen niet kunnen bedenken, andere benaderingen. En interessant is dat de veranderingen die we doorvoeren uiteindelijk ook voor deze nieuwe generatie zijn!

Ook samen aan de slag?

Anne de Gier – Bernts Adviseur