Ken jij de wensen, eisen en belangen van stakeholders in jouw project? Heb je duidelijk in beeld wie jouw stakeholders zijn? En waarom is het zo belangrijk om juist het gesprek aan te gaan met je stakeholders? In dit artikel lichten we toe wat stakeholdermanagement betekent, een opkomende term binnen de overheid. Ook zetten we er een andere term tegenover, namelijk: stakeholder engagement. Benieuwd wat de verschillen tussen deze twee zijn en hoe dit van betekenis kan zijn voor jouw organisatie en projecten? Lees dan snel verder!
Stakeholdermanagement en stakeholder engagement
Van de termen stakeholdermanagement en stakeholder engagement bestaan veel verschillende definities. Het is handig om in die definities een duidelijk verschil aan te brengen. Het grootste verschil tussen stakeholdermanagement en stakeholder engagement is de manier waarop er naar stakeholders gekeken wordt: binnen stakeholdermanagement ligt de focus voornamelijk op het informeren van stakeholders vanuit het belang van het project oftewel eenrichtingsverkeer. Stakeholder engagement richt zich op tweerichtingsverkeer en zet de belangen en posities van de stakeholders in als kracht om tot nieuwe inzichten te komen. De stakeholders versterken elkaar dus! In dit artikel leggen we de focus op stakeholder engagement.
Stakeholder Engagement
Stakeholder engagement gaat over het opbouwen van relaties met alle betrokkenen van een project. Projecten kunnen immers een groot effect hebben op deze betrokkenen en andersom. Denk bijvoorbeeld aan omwonenden van een zonnepark. Het park heeft direct effect op de fysieke leefomgeving van deze bewoners. Maar wanneer spreken we nou eigenlijk van een ‘stakeholder’?
Een stakeholder is een persoon of organisatie op wie een project, initiatief of plan dus impact heeft. Daarnaast kunnen stakeholders ook het project beïnvloeden. Deze stakeholders kunnen zowel intern – zoals medewerkers – als extern – bijvoorbeeld omwonenden, ondernemers, overheden en (belangen)verenigingen – zijn. Voor stakeholder engagement is het van groot belang om de stakeholder heel goed te kennen. Inventariseer welke stakeholders invloed hebben op het project en in welke mate het project op hen van invloed gaat zijn. Door dit uit te zoeken leg je de hamvraag van stakeholder engagement bloot: hoe zijn wij, en de stakeholders onderling, tot elkaar verbonden? De stakeholders en de relaties kun je plaatsen in een zogenaamde ‘Stakeholder map’ (zie afbeelding). Hierin worden de verschillende stakeholders, en de relatie tot het project én elkaar, visueel zichtbaar.
Stakeholder engagement gaat over het herkennen én erkennen van de wensen, eisen en belangen van deze stakeholders via een integrale blik. Dit is van belang om de verschillende belangen vervolgens met elkaar in verbinding te brengen Door oprecht te luisteren en het begrijpen van deze belangen creëer je daarnaast een veilige omgeving waarin op basis van vertrouwen aan het project gewerkt kan worden.
Stakeholder engagement kent de volgende stappen:
- Inventariseren van de stakeholders: wie zijn de stakeholders?
- Stakeholderanalyse: welke belangen hebben de stakeholders bij dit project? Waar zitten de gedeelde belangen?
- Dialoogsessies: het samenbrengen van deze stakeholders om tot een gedeelde visie te komen.
(Afbeelding bron: Stickdorn, M. (2017) via Smaply)

Het belang van goed Stakeholder Engagement
Stakeholder engagement vormt altijd een essentieel onderdeel van een project. Er zijn echter momenten waarop goed stakeholder engagement extra waarde heeft.
Soms zijn er vraagstukken waarbij veel belangen bij elkaar komen, op veel verschillende niveaus. Een voorbeeld hiervan is de Regionale Energiestrategie (RES), waarin regio’s binnen Nederland, bestaande uit diverse gemeenten, allen een eigen plan maken om een bepaalde hoeveelheid duurzame energie op te wekken. Gemeenten binnen een RES-regio hebben allen belang bij hetgeen wat afgesproken wordt over de locaties van zonne- en windparken. Zij moeten hierover afstemming vinden met de andere gemeenten binnen de regio. Deze plannen hebben niet alleen invloed op de gemeentelijke organisatie, maar ook op de bewoners, ondernemers en (vrijwilligers)organisaties binnen die gemeenten. Juist op dat soort momenten is het van belang om deze stakeholders met elkaar in verbinding te brengen en gezamenlijk te komen tot één visie. Zo krijgen de plannen een vorm die werkelijk draagvlak heeft binnen de samenleving én uitvoerbaar is.

Hoe kan Facet u helpen?
Facet ondersteunt bij het in kaart brengen van de stakeholders en hun relatie tot het project. Wij brengen verschillende stakeholders samen en faciliteren het gesprek om belangen boven tafel te krijgen en uiteindelijk samen te werken aan een gezamenlijke visie. Eén van de vormen waarin wij dit doen is door middel van de ‘Omgevingstafels’. Een Omgevingstafel is een dialoog waarbij een initiatief wordt besproken met de stakeholders, met als doel dit initiatief te laten slagen. Binnen deze dialoog is er ruimte voor stakeholders om hun gedachten met elkaar te delen en input te leveren. Een bijkomend voordeel van de Omgevingstafel is dat er, door te luisteren naar en te praten over elkaars input, ideeën kunnen ontstaan die de kwaliteit van het initiatief verhogen. Het project kan daarnaast rekenen op draagvlak van de deelnemers omdat zij zelf echt invloed hebben op het project.
Benieuwd wat Facet kan betekenen voor uw traject met betrekking tot stakeholder engagement? Wij bieden een traject op maat aan dat past bij uw wensen en gaan hierover graag met u in gesprek!